Het aantal kinderen dat noodgedwongen moet werken is opgelopen tot 160 miljoen, een stijging van 8,4 miljoen kinderen in de afgelopen vier jaar. Door de coronacrisis lopen nog eens miljoenen kinderen extra risico om voor eind 2022 te moeten werken. Dat blijkt uit cijfers die UNICEF en de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) deze week bekendmaakten.
Kinderen horen niet te werken, maar moeten op school zitten. Kinderarbeid is een complex en zeer uitdagend probleem. Cruciaal in het uitbannen van kinderarbeid is, naast een leefbaar loon voor ouders, onderwijs: kwaliteitsonderwijs, toegankelijk voor alle kinderen. Wereldwijd hebben we conventies over kinderrechten en kinderarbeid geratificeerd, waaronder het VN-kinderrechtenverdrag, en zijn er wetten over leerplicht. In principe betekent dit dat alle kinderen overal naar school moeten kunnen gaan. Helaas is dat niet de realiteit. We moeten het momentum nu aangrijpen en prioriteit geven aan maatregelen die kinderen (terug) naar school kunnen krijgen, en gezinnen in staat stellen hun kinderen op school te houden, zelfs in tijden van economische tegenspoed. We kunnen niet accepteren dat kinderen geen onderwijs krijgen. Hier niet, nergens.
Kwaliteitsonderwijs voor alle kinderen klinkt vanzelfsprekend, maar dat is het allerminst. Er is wereldwijd een groot tekort aan leraren als gevolg van bezuinigingen in de publieke sector en geslonken onderwijsbudgetten. Niet alleen hebben we meer leerkrachten nodig, ook de kwaliteit van de leerkracht moet worden versterkt door een goede opleiding en regelmatige bijscholing. Daarnaast moet het curriculum relevant zijn, de school een prettige omgeving waar kinderen welkom en veilig zijn, en moeten er voldoende materialen aanwezig zijn.
Om het recht op kwalitatief goed onderwijs voor alle kinderen te realiseren is er, naast lokale initiatieven zoals een gebiedsgerichte aanpak en samenwerking met alle actoren (ouders, leraren, werkgevers, vakbonden, lokale overheden en lokale leiders), ook inzet nodig op nationaal en internationaal niveau. Duurzame onderwijssystemen hebben overheidsfinanciering nodig én moeten worden geleverd door de overheid. UNESCO schat dat volgend jaar ten minste 210 miljard dollar zal worden gekort op onderwijsbudgetten, simpelweg vanwege de afname van het BNP. Dat heeft ongetwijfeld consequenties voor de kwaliteit van het onderwijs, vooral in armere landen die moeite hebben de effecten van de pandemie het hoofd te bieden.
Overheden en bedrijven hebben een verantwoordelijkheid om daar wat aan te doen. De Nederlandse overheid heeft zich gecommitteerd om zich actief in te zetten om kinderarbeid wereldwijd te bestrijden. Om deze opwaartse trend in kinderarbeid te keren, dringen wij er op deze Internationale dag tegen Kinderarbeid bij onze overheid op aan om zich (internationaal) in te zetten voor:
- Verlichting van de schuldenlasten en het aanpassen van internationale voorwaarden
84% van de IMF/Wereldbank-leningen hebben als voorwaarde het nemen van strenge bezuinigingsmaatregelen, die resulteren in een verdere bezuiniging op publieke diensten zoals onderwijs.
- Fiscale rechtvaardigheid
Belasting is een krachtig financieringsmiddel. Het financiert scholen en ziekenhuizen. Op dit moment nemen belastingontduiking en belastingvoordelen elk jaar miljarden dollars weg van vitale publieke diensten. We moeten er in Nederland niet meer aan meewerken.
- Eerlijke handelsverdragen
Onderwijs is een publiek goed en geen verhandelbaar product. Eerlijke handelsverdragen beschermen de publieke sector, ook tegen private investeerders in het onderwijs die uit zijn op winst en ondermaatse kwaliteit leveren.
Vanuit ieders verantwoordelijkheid kan in samenwerking structurele en grootschalige verandering worden gerealiseerd. Het is de enige manier de miljoenen werkende kinderen naar school te laten gaan en zo de kans te geven op een betere toekomst.
Sofie Ovaa, Work: No Child’s Business – een Alliantie van Save the Children Nederland, UNICEF Nederland en de Stop Kinderarbeid coalitie
Karolien Molenaar, voorzitter Global Campaign for Education Nederland – wereldwijde coalitie voor het recht op goed onderwijs voor iedereen